در این نوشته به صورت کوتاه با اهمیت آموزش صحیح علوم معماری، انرژی و ساختمان پایدار آشنا میشیم.
1)معماری پایدار چی هست و کار معماری، انرژی چیست؟
حتما اسم معماری پایدار و سبز به گوشتان خورده است! معماری و انرژی زیرمجموعهای از معماری پایدار است که هدف آن کاهش مصرف انرژی ساختمانهاست. یکی از اصلیترین چالشهای حال حاضر بشر، آلودگیهای زیستمحیطی ناشی از مصرف سوختهای فسیلی است. حوزه ساختمان با بیش از 40٪ بیشترین سهم را در مصرف انرژی و در نتیجه، آلایندگی هوا و محیط زیست دارد. علاوه بر این، به دلیل دشواری تأمین انرژی، همه کشورهای جهان در تلاشاند تا مصرف انرژی کاهش یابد و به همین دلیل الزاماتی برای طراحی و ارزیابی ساختمانها به وجود آمده است.
مصرف انرژی ساختمان همان مقدار گاز و برقی است که در ساختمان مصرف میشود. عملکرد انرژی در یک ساختمان کاملاً مربوط به مجموعه تصمیمات مهندسین طراح، عملکرد ناظران و مجریان پروژه است. در این بین، نقش تصمیمات معمار در فاز یک طراحی و سپس جزئیات اجرایی، بیشترین تأثیر را دارد. در واقع، در فاز طراحی، چالش اصلی حل موضوع معماری توأم با عملکرد انرژی است.
این موضوع مدتهاست در دنیا دنبال میشود و در ایران هم با آمدن مبحث نوزده جدید و ابلاغ آن وارد مرحله تازهای شده است! اکنون همه ساختمانها باید حداقل رده انرژی مبحث نوزده را بگیرند. آیا مهندسین ما برای انجام این کار آماده هستند؟ از خودتان بپرسید چگونه یک ساختمان با مصرف انرژی کم باید طراحی کنید؟ اگر جوابتان استفاده از عایق، دیوار ترمب، فضای خورشیدی و غیره است، شما هم دانش کافی این موضوع را ندارید!
تصور عموم معمارها این است که کافی است ساختمان در نرمافزار انرژی مدل شود و خود نرمافزار مصرف را کم میکند! اما واقعیت چیز دیگری است… نرمافزارها صرفاً نتایج طراحی و تصمیمات شما را به صورت عدد و رقم نشان میدهند و بار اصلی این کار بر عهده شماست که جوری طراحی کنید که به این اهداف برسید.
فراموش نکنید یک ساختمانی که در طراحی آن به انرژی توجهی نشده، طبیعی است که عملکرد انرژی خوبی نداشته باشد! ما از نرمافزارهای شبیهسازی استفاده میکنیم تا هم عملکرد انرژی ساختمان را حساب کنیم، هم کفایت نور روز و عدم خیرگی را ببینیم و در کنار آن حجم سیستم تأسیسات ساختمان را به دست بیاوریم. وظایف معمار تصمیمگیری در مورد طرح، جزئیات و مصالح ساختمان است و تفکیک کاری و حوزه فعالیت مشخصی برای هر مهندس وجود دارد! متاسفانه بعضا معماران به اشتباه کاهش مصرف انرژی را صرفا مربوط به بخش تأسیسات مکانیکی و یا تولید انرژی میدانند در صورتی که چنین نیست!
اگر این حرفها برایتان تازگی دارد تعجب نکنید چون این اطلاعات تنها گوشهای از تجربهها و تواناییهایی است که آرک بس در طول سالیان کار و تدریس به دست آورده و منحصر به آن هستند.
2)الزامات مبحث نوزده ویرایش چهارم:
برای صدور پروانه ساخت یک ساختمان، چهار مهندس در زمینههای معماری، مکانیک، سازه و برق باید طراحیهای خود را انجام داده و نقشههای نهایی را به مرجع صدور پروانه ارائه دهند. از سال 1402، شرط صدور پروانه ساخت برای تمامی ساختمانها، رسیدن به حداقل ردههای مبحث نوزده است.
این وظیفه بر عهده مهندسین معمار، برق و مکانیک است، اما نقش معمار در این میان بسیار پررنگتر است. هر معماری از این پس باید با روشهای تجویزی و کارکردی آشنا باشد. اگر تیم معماری قصد دارد پروژههای بزرگتری را به دست آورد، باید از شیوههای شبیهسازی نور روز و انرژی برای رسیدن به حداقل رده انرژی مبحث نوزده استفاده کند.
3)مزایای رقابتی ساختمانهای با مصرف انرژی کم:
هدف معماری انرژیمحور، طراحی ساختمانهایی است که مصرف انرژی را بهینه کنند. بهینهسازی مصرف انرژی منجر به کاهش قابل توجه حجم سیستمهای تأسیساتی ساختمان میشود که در نتیجه، هزینههای مربوط به آن نیز به طور چشمگیری کاهش مییابد. در پروژههای بزرگ، این مقدار میتواند به میلیاردها تومان برسد! علاوه بر این:
+ با کاهش حجم تأسیسات، فضای موتورخانه نیز کوچکتر میشود و این به معنای افزایش مساحت مفید ساختمان است که ارزش مالی بالایی دارد.
+ ساختمانی با عملکرد انرژی بهینه، به عنوان یک برند شناخته میشود و در فروش و عرضه مزیت بیشتری خواهد داشت.
+ ساختمانی با عملکرد انرژی بالا، آسایش حرارتی بیشتری فراهم میکند. برای کاربران بسیار مهم است که در محیطی که برای آن هزینه کردهاند، راحتی حرارتی داشته باشند.
به همین دلیل، تمامی دفاتر معماری نه تنها باید برای رعایت الزامات مبحث نوزده این اصول را رعایت کنند، بلکه تلاش میکنند به سطح بالاتری نیز دست یابند، زیرا سود بیشتری به همراه دارد. سوال اینجاست: آیا ما نیروی متخصص کافی برای این کار داریم؟
4)فرصتهای شغلی و تحصیلی:
تصور کنید خدماتی که یک نیروی کار متخصص ارائه ميدهد، چگونه میتواند سطح یک دفتر معماری را ارتقا دهد! هر دفتر معماری برای داشتن مزیت رقابتی نیاز به نیروی کار ماهر در زمینه طراحی و شبیهسازی انرژی و نور روز دارد.
اگر قصد اپلای تحصیلی دارید، میدانید که نگارش مقالههای معتبر ضروری است. با یک جستجوی ساده متوجه میشوید که تقریباً تمامی مقالات جدید در حوزه معماری به شبیهسازی انرژی و نور روز نیاز دارند. اگر به دنبال اپلای شغلی هستید، میدانید که کشورهای مقصد نیروهای متخصص را انتخاب میکنند. ابزارهایی که یاد میگیرید، بهروزترین و کارآمدترین در ایران و جهان هستند.
5)جایگاه در تیم طراحی:
شبیه سازی انرژی و هنر طراحی ساختمانهای با مصرف انرژی کم، یک کار کاملا مبتنی بر دانش هست. اگر تجربهای در این زمینه دارید، حتماً میدانید که یادگیری آن آسان نیست! این کار مانند سایر خدمات معماری نیست که در فرآیند طراحی شرکت نداشته باشید.
به عبارت سادهتر، هرچه طراحی کنید، خوب یا بد، نرمافزارها واقعیت آن را با اعداد و ارقام نشان میدهند؛ بنابراین، داشتن دانش کافی برای کمک به حل مسائل در تیمهای طراحی بسیار مهم است. فرآیند یادگیری و درک مفاهیم در کنار تسلط به نرمافزارها دشوار است و کسی که چنین تواناییهایی دارد، نیروی کار بسیار مهمی است که هم در فرآیند طراحی و هم در ارزیابی نهایی حرفش شنیده میشود.
با اجباری شدن مبحث نوزده، هر دفتر معماری که پروژههای بزرگ انجام میدهد به این نیروهای کار نیاز دارد و در پروژههای کوچکتر، خود معمار باید بتواند این کارها را انجام دهد.
آرک بس مرجع بهترین خدمات و آموزشهای معماری پایدار و شبیه سازی انرژی است. ما در آرک بس تلاش میکنیم، نیروی کار متخصص را برای همه سطوح تربیت کنیم. آموزشهای ما کامالا بروز و بر اساس آخرین تغییرات نرم افزارها و استانداردهای ملی و بین المللی است. مدرسین آرک بس نیز در بالاترین سطوح علمی کشور، از جامعه اساتید دانشگاه و مدرسین مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی هستند.
تمامی آموزشهای آرک بس به صورت پروژه محور و با پشتیبانی کامل هستند. برای مشاهده جزئیات بیشتر به این لینک مراجعه کنید.